BADANIE TRZEŹWOŚCI NAWET W PRZYPADKU BRAKU ZGODY KIERUJĄCEGO
Policja ma prawo zażądać od obywatela poddania się badaniu na zawartość alkoholu w organizmie. W razie odmowy osoby poddaniu się badaniu na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu należy przystąpić do pobrania krwi u tej osoby, o czym należy ją uprzedzić. Zatem prawo wymaga od kierującego pojazdem jak i od osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia zgodnego z prawem zachowania, w postaci poddania się badaniu na zawartość alkoholu w organizmie.
Policja ma prawo do pobierania krwi do badań na zawartość alkoholu w organizmie od osób, wobec których prowadzi czynność, a które nie wyrażają na to zgody. Zgodnie z Ustawą o Policji głównym zadaniem funkcjonariuszy jest wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie sprawców. W przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, gdzie niezbędne jest ustalenie stanu trzeźwości sprawcy, policjant zgodnie z art. 74 § 3 Kodeksu Postępowania Karnego ma prawo poddać taką osobę badaniu na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu i we krwi. Wówczas od nietrzeźwej osoby pobiera się krew do badań, na co nie jest wymagana jej zgoda.
Należy zauważyć, że w przypadku czuwania nad bezpieczeństwem i porządkiem w ruchu na drogach, uprawnienia Policji do żądania poddania się przez kierującego pojazdem badaniu w celu ustalenia zawartości w organizmie alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu wynikają z przepisu art. 129 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t. j. z 2012 r. Dz. U. poz. 1137, ze zm.). Badanie takie może być przeprowadzone również w razie braku zgody kierującego, o czym należy go uprzedzić (art. 129i ust 3 i art. 129j ust. 4 cyt. ustawy). Warunki i sposób badań na zawartość alkoholu w organizmie u kierującego pojazdem określa ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t. j. z 2012 r. Dz. U. poz. 1356, ze zm.). W funkcjonującym w obiegu prawnym Rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 6 maja 1983 r. w sprawie warunków i sposobu dokonywania badań na zawartość alkoholu w organizmie (Dz. U. Nr 25, poz. 117), wydanym na podstawie art. 47 ust. 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, została uregulowana kwestia odmowy poddania się zabiegowi pobrania krwi przez osobę badaną. Zgodnie z § 5 ust. 6 cyt. rozporządzenia, w razie odmowy osoby badanej poddania się zabiegowi pobrania krwi należy przystąpić do pobrania krwi mimo braku zgody tej osoby, o czym należy ją uprzedzić. Zatem prawo wymaga od kierującego pojazdem jak i od osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia zgodnego z prawem zachowania w postaci poddania się badaniu na zawartość alkoholu w organizmie.
Ponadto podkreślenia wymaga, że zgodnie z art. 129k ustawy Prawo o Ruchu Drogowym w razie uczestniczenia w wypadku, w którym jest zabity lub ranny kierujący pojazdem jest poddawany badaniu na zawartość w organizmie alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. Badaniu takiemu może być poddana również osoba jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że mogła kierować pojazdem uczestniczącym w wypadku drogowym, w którym jest zabity lub ranny. Pamiętać bowiem należy, że jeżeli osoba podejrzana o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia w stanie po użyciu alkoholu czy w stanie nietrzeźwości nie wyraża zgody na przeprowadzenie badania (pobrania krwi), policjant ma prawo wcześniej uprzedzając taką osobę przeprowadzić badanie używając środka przymusu bezpośredniego w postaci siły fizycznej (art. 16 ust. 1 ustawy o Policji w zw. z art. 11 pkt 1Ustawy z dnia 24 maja 2013 r.o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej (Dz. U. poz. 628).
(KGP / ik)